Antwerpen en diamanten: ze zijn sinds eeuwen onlosmakelijk met elkaar verbonden. Van de totale wereldproductie van diamant gaat 60% naar de sierdiamanthandel en 40% naar de industrie. Vandaag wordt 80% van de wereldproductie van ruwe diamant in Antwerpen verhandeld. De meeste diamanten worden geslepen in India, Thailand, China en Zuidoost-Azië, maar ook in Antwerpen worden er diamanten geslepen – dit zijn meestal de grootste, de meest speciale en waardevolle stenen. 50% van de wereldwijde handel in geslepen diamant wordt via Antwerpen opnieuw gedistribueerd naar alle uithoeken van de wereld. Wat betekent de diamanthandel voor Antwerpen op sociaal, economisch en toeristisch vlak?
Verschillende nationaliteiten verenigd door diamant
Op sociaal-etnisch vlak is de diamantsector in Antwerpen een smeltkroes van nationaliteiten: Vlamingen, Joden, Armenen, Indiërs, Russen, etc. Antwerpen is al meer dan 500 jaar het centrum voor diamanthandel. Eeuwenlang waren de marktleiders vooral joden, maar sinds zo’n 25 jaar zijn het voornamelijk de Indiërs die de plak zwaaien.
De handel in diamanten in Antwerpen is gebaseerd op vertrouwen – soms geeft een handelaar een kandidaat-koper een pakketje met diamanten mee zonder dat deze transactie contractueel vastgelegd wordt. Het vertrouwen dat in dergelijke situatie getoond wordt, is gebaseerd op interpersoonlijke relaties. Door deze sterke familiebanden en andere intermenselijke relaties is het uitermate moeilijk te integreren in de diamantwereld.
Sterk verweven met de Antwerpse economie
Ook op economisch vlak is de combinatie Antwerpen en diamanten een bloeiend gegeven. Er zijn 1.850 bedrijven actief, met meer dan 4.500 diamantairs die rechtstreeks ongeveer 10.000 medewerkers tewerkstellen. Daarnaast dienen ook het personeel van het transport, de beveiliging, gespecialiseerde banken, boekhouders, certificatie-instellingen, etc. genoemd te worden. Alles opgeteld komt dat neer op ongeveer 30.000 mensen die actief zijn in de Antwerpse diamantsector. Ongeveer 1.000 gespecialiseerde diamantbewerkers in Antwerpen klieven, zagen, snijden en slijpen de ruwe diamanten tot schitterende afgewerkte diamanten.
Diamanten en toeristen in Antwerpen
Ook op toeristisch vlak zijn er in de diamantwijk meerdere interessante plaatsen om even halt te houden:
- Het Antwerpse World Diamond Centre (AWDC – voorheen Hoge Raad van Diamant of HRD) overkoepelt en vertegenwoordigt alle beroepen en actoren uit de sector
- De diamantbeurzen van Antwerpen (Antwerpse Diamantkring, Beurs voor Diamanthandel, Diamantclub van Antwerpen)
- Laboratoria voor de certificering van diamanten, zoals IGI, GIA en HRD
- De synagoge van de Sefardische Joodse gemeenschap, waar op 20 oktober 1981 een bomauto ontplofte net voor de viering van Simchat Thora en een honderdtal mensen ernstig gewond raakte en 3 mensen om het leven kwamen, blijft een plek om even stil te staan. Sinds deze aanslag aan de joodse synagoge wordt er zeer veel aandacht geschonken aan veiligheid in de wijk – geen autoverkeer, nadrukkelijk aanwezige politieagenten, bewakingspersoneel in de gebouwen, een dubbele rij verkeerspaaltjes aan begin en einde van de wijk en zichtbare en onzichtbare camera’s.
